W 1990 roku pionierzy użyteczności aplikacji komputerowych Jakob Nielsen i Rolf Molich opublikowali przełomowy artykuł “Improving a Human-Computer Dialogue”. Artykuł zestaw zasad (heurystyk) które do dzisiaj stanowią fundament oceny interfejsów aplikacji i interakcji człowiek-komputer.
Heurystyki Nielsena-Molicha to zestaw wskazówek dla twórców interfejsów aplikacji internetowych, poniżej lista:
- Informuj użytkowników o statusie systemu w sposób klarowny, na każdym widoku interfejsu
- Pokazuj informacje w sposób zrozumiały dla użytkowników. Komunikuj się w języku naturalnym dla charakterystyki użytkowników.
- Zapewnij użytkownikom swobodną kontrolę nad systemem (pozwól na łatwą nawigację w obrębie serwisu i na ewentualne cofanie błędów).
- Zachowaj konsekwencję w projekcie interfejsu. Za wszelką cenę unikaj dezorientujących niespójności.
- Zapobiegaj błędom – unikaj sytuacji, w których pojawiają się błędy i ostrzegaj użytkowników przed podjęciem ryzykownych działań (np. popup z potwierdzeniem zmian na koncie użytkownika”).
- Udzielaj niezbędnego wsparcia użytkownikom. Nie wymagaj od użytkowników zapamiętywania jak obsługiwać interfejs, obsługa musi być intuicyjna i łatwa.
- Daj możliwość używania skrótów i akceleratorów (doświadczeni użytkownicy powinni mieć możliwość zaawansowanej nawigacji w celu szybszego osiągania celów)
- Unikaj bałaganu i przeładowania informacjami. Pokazuj tylko istotne informacje dotyczące bieżących zadań.
- Zapewnij pomoc przy rozwiązaniu błędów i problemów (w języku prostym i zrozumiałym dla każdego użytkownika)
- Utwórz dokumentację z odpowiedziami na pytania użytkowników (jeżeli dokumentacja jest obszerna zapewnij możliwość szybkiego dotarcia do poszukiwanej informacji).
Jak przeprowadzić ocenę heurystyczną?
Aby przeprowadzić ocenę heurystyczną, możesz wykonać następujące kroki:
- Dowiedz się, co i jak przetestować. Niezależnie od tego, czy chodzi o cały produkt, czy tylko o jego część, jasno określ cel badania, parametry i zakres tego, co należy przetestować.
- Poznaj charakterystykę i intencje użytkowników. Określ definicje celów i intencji odbiorców, kontekstów itp. Twoim zadaniem jest zebranie jak największej ilości informacji o docelowych użytkownikach aplikacji (zbuduj user person’y).
- Zbierz niezbędne do przeprowadzenia oceny heurystycznej zasoby osobowe i techniczne.
- Zdefiniuj heurystyki (około 5–10) – swój wybór dopasuj do charakteru systemu / produktu / projektu. Rozważ przyjęcie heurystyk Nielsena-Molicha lub innych ( 8 złotych zasad Bena Shneidermana, zasady użyteczności Connella).
- Zdefiniuj jasną klasyfikację błędów, zasady ich priorytetyzacji i potencjał wpływu na poprawę użyteczności produktu.
- Zapewnij testującym swobodne korzystanie z analizowanego produktu.
- Przeprowadź wędrówka poznawczą – testerzy analizują poszczególne elementy zgodnie przyjętem scenariuszem i heurystykami. Rejestrują wszystkie napotkane problemy.
- Zbierz wyniki oceny heurystycznej. Zweryfikuj poprawność dokumentacji z przyjętymi wcześniej celami i scenariuszami testów. Potwierdź poprawność sugerowanych poprawek użyteczności produktu.
Podsumowanie
Ocena heurystyczna (Nielsen i Molich, 1990; Nielsen 1994) to metoda badania użyteczności służąca do znajdowania problemów użyteczności w projekcie interfejsu użytkownika.
Oceniający używają ustalonych heurystyk (np. Nielsena-Molicha) aby zidentyfikować słabości które ograniczają użyteczność interfejsu.